Karayolu ile tehlikeli madde taşımacılığı işi ile iştigal olan sürücüler ADR sözleşmesine göre adr / src 5 belgesi ve eğitimi alarak bu mesleği yapabilirler. Src 5 belgesi ise kendi arasında üçe ayrılır. Bunlar sırasıyla sınıf 1, sınıf 7 ve tanker taşımacılığıdır. Bu üç belgeden birini yada üçünü birden almak isteyen sürücü öncelikler temel eğitime katılması gerekmektedir. Temel eğitimi aldıktan sonra, sınavlarda da başarı göstermesi halinde istediği sınıfa kaydını yaptırabilir. Önemli olarak şunu da unutmamak gerekir; adr / src 5 belgesi alacak olan sürücülerin kesinlikle src 3 veya src 4 belgesine sahip olmaları zorunludur.
Uluslararası lojistik kavramını açıklamadan önce lojistiğin ne olduğunu açıklayalım. Lojistik için genel ve güncel bir tanım yapmamız gerekirse kargonun çıkış noktasından yani kaynaktan varış noktasına taşınmasıdır. Ancak lojistik sadece bir taşıma süreci değildir. Lojistik süreçler, kargonun hareketinin planlanması, planlandıktan sonra uygulanması, kargonun taşınması, kargonun kontrolü ve kargonun depolanmasını içerir. Lojistik, tüm bu süreçlerle ilgilenir. Lojistiğimin temel amacı, ürün veya malın zamanında ve en uygun şekilde doğru yere ulaşmasını sağlamaktır. Günümüzde ticaretin artması ve aynı zamanda ticaret sınırlarının genişlemesi ile birlikte uluslararası lojistik kavramı ortaya çıkmıştır.
Bugün ticaretin büyümesini ve yeni pazarların açılmasını tartıştık. Ürün veya ürünlerin çıkış noktasında farklı bir ülkede bir varış noktasına sahip olmak, uluslararası lojistik fikrinin bu şekilde nasıl geliştiğidir. İthalat ve ihracat prosedürlerinin temeli küresel lojistiktir.
Uluslararası lojistik için hizmet sunmanın tek bir yolu yoktur. Tek başına bir teknikle gerçekleştirilmediğini iddia ettiğimizde ne demek istediğimizi tanımlayalım. Örneğin, uluslararası lojistik, karayolu taşımacılığı veya deniz taşımacılığı yoluyla gerçekleştirilebilir. Bunlara ek olarak entegre uluslararası taşımacılık yöntemleri de mümkündür. Bu şekilde ilerlemektedir. Örneğin denizde başlayan lojistik süreç, karayolu veya demiryolu ile tamamlanabilmektedir. Entegre taşımacılık ile uluslararası bir lojistik süreç bu şekilde yürütülebilmektedir.
Uluslararası lojistik kavramının ortaya çıkmasıyla birlikte ticaret ve lojistiğin gelişimi hızlanmış ve gelişmeler farklı boyutlarda olmuştur. Burada, uluslararası lojistik kavramının ortaya çıkışının tarihten günümüze faydalarından detaylı olarak bahsedeceğiz.
Uluslararası lojistiğin dünyadaki en büyük faydası, üretim fabrikalarının stok tutmasını engellemesidir. Bu ne anlama geliyor, üretim yapan fabrikalar daha önce çok fazla hammadde ve yarı mamul stok tutuyordu. Bunun nedeni ise üretim ve teslimat aşamalarındaki gecikmelerin önüne geçmekti. Ancak uluslararası denizcilik kavramının ortaya çıkması sonucunda çok fazla stok bulundurmak tamamen sona ermiştir. Burada stok tutmak yerine gerektiğinde ürün tedarik etmeye başladı.
1960 yılında uluslararası lojistik kavramının ortaya çıkmasıyla birlikte küreselleşmenin etkisi hızlanmıştır. Küreselleşmenin etkisini artıran uluslararası lojistik, ülkelerin finansal olarak birbirleriyle rekabet etmesine neden olmuştur. Bu rekabetin hiçbir zaman kötü bir sonucu olmadı. Finansal rekabette iyi olmak isteyen ülkeler bazı alanlarda uzmanlaşmaya başladılar.
Ayrıca finansal rekabetin bir başka faydası da ülkelerin kendi potansiyellerini keşfetmelerini sağlamıştır. Ülkeler üretmedikleri ürünleri üretmeyi mümkün kılmıştır.
Ulaştırma ve iletişim, uluslararası lojistikte en çok etkilenen sektörler olmuştur. Sonuç olarak bu alanlardaki gelişme hızlanmıştır.
Uluslararası lojistik, hem ithalat hem de ihracat için malların hızlı ve güvenli bir şekilde taşınmasını sağlar. Sadece uluslararası lojistik ile ithal ve ihraç edilen mallar, çıkış noktasından varış noktasına güvenli ve hızlı bir şekilde taşınabilmektedir.
Uluslararası lojistiğin büyümesi, ülkeler arasında transfer edilen mal veya ürünlerin güvenliğini artırdı. Lojistik kavramı geliştikçe öğelerin veya malların güvencesi de önem kazanmıştır. Lojistik prosedür bu şekilde garantili bir şekilde tamamlanır. Lojistik sırasında bir şeyler ters gitmesi durumunda mal ve hizmetlerin sigortalı olması herhangi bir kayıp olmamasını sağlar.
Ayrıca uluslararası lojistik hizmetlerinin gelişmesiyle birlikte kapıdan kapıya nakliye kavramı da ortaya çıkmıştır. Kapıdan kapıya taşımacılık özellikle karayolu taşımacılığında geçerlidir. Ancak kombine taşımacılık mümkündür.
Uluslararası taşımacılıkta bazı sözleşmeler vardır. Bu sözleşmelere uluslararası taşıma sözleşmeleri denir. Uluslararası taşıma sözleşmeleri, taşınacak lojistiğin türüne göre değişiklik göstermektedir. Uluslararası taşıma sözleşmeleri aşağıdaki gibidir;
Deniz Konşimentosu
Gemi acentesi tarafından düzenlenen bu belge göndericiye verilir. Taşıtanın talebi üzerine düzenlenen deniz konşimentosunun en önemli özelliği değerli bir belge olmasıdır. Diğer bir deyişle, kargoların devir ve teslim yoluyla mülkiyetinin devrini sağlar. Bu belge ile konşimentoda adı geçen ve malı teslim almaya yetkili kişi malı teslim almaya yetkilidir.
Havayolu Konşimentosu
Hava konşimentosu, denizyolu konşimentosundan farklıdır. Farkının nedeni, denizyolu konşimentosu ciro edilebilir bir belge iken, hava konşimentosu bir makbuz olmasıdır. Bunun ne anlama geldiğini açıklayalım. Hava konşimentosu ile mülkiyet devredilemez. İthalatçı adına da düzenlenir. Kargolar hava yolu ile taşınır ve kargo konşimentosu üzerinde ithalatçı sıfatıyla adı yazılı olan kişiye teslim edilir.
Demiryolu Konsinye Faturası
Demiryolu ile taşınacak yükün demiryolu idaresine teslim edildiğini gösteren belgedir. Yani demiryolu idaresi tarafından kabul görme niteliğine sahiptir. İsme düzenlenir ve mallar ilgili istasyondan sevk irsaliyesindeki isme teslim edilir.
Karayolu Taşıma Belgesi
Karayolu taşıma belgesinin bir diğer adı da kamyon konşimentosu olarak bilinir. Uluslararası taşımacılıkta tır ve tır yardımı ile organize edilmektedir. Gönderici, taşıyıcı ve alıcı arasında belirlenen sorumluluk ve yükümlülükler, kargonun anlaşmaya üye ülkeler arasında taşınmasında herhangi bir olumsuzluk olması durumunda bu sözleşmeye dahildir.
Gönderici Makbuzu
Demiryolu ve karayolu taşımacılığında kullanılan bu belge, taşıma komisyoncuları tarafından kendi adına ve başkası adına taşıma yapan firmalara belirli ücretler karşılığında düzenlenmektedir.
FIATA Makbuz Belgeleri
Nakliyeci fişi adı verilen bu belge, FIATA üyesi nakliye acentelerinin karayolu taşımacılığı yaparken kullanmaları gereken bir belgedir. Sadece karayolu taşımacılığı için kullanılır.
Kamyon Karnesi
Uluslararası taşımacılık yapabilen tırlarda bulunması gereken karnedir.